Het Radium: verleden en toekomst

Het Radium ligt in de hoek van het nieuwe Noorderbrugtracé en de Cabergerweg. Het gebied grenst aan het Frontenpark en kenmerkt zich door tal van karakteristieke gebouwen als de oude Cokesfabriek (Rijksmonument), de oude Radiumschoorsteen, het ‘Kunstfront’ en de Gashouder (Frontenpark). Sinds realisatie van het nieuwe Noorderbrugtracé, is het een duidelijk afgebakend en herkenbaar gebied dat onderdeel is van het Sphinxkwartier. Zeer zichtbaar en optimaal bereikbaar. Een gebied met gebouwen die zich lenen voor creatieve en culturele bedrijvigheid. Een plek waar ruimte is voor flexibiliteit en experiment. Een ontwikkeling die in gang is gezet die past binnen de vastgestelde ambities van het Sphinxkwartier.

Een naam die recht doet aan het verleden: Het Radium
Om het gebied meer status te geven, geven we het een passende naam. We kiezen voor een naam die recht doet aan het rijke rubberverleden van de plek. Een naam die bovendien nog aanwezig is op de schoorsteen en zo het gebied duidelijk markeert. Over de keuze voor de naam Het Radium zeggen we dan ook: da’s logisch.

Een rijk rubberverleden
De fabrieken op de locatie zijn opgericht door de Bataafsche Rubber Industrie (BRI) op, en de merknaam was Walram. De fabriek werd gevestigd op het terrein van de failliete Gemeentelijke Gasfabriek (Cokesfabriek). Reeds eerder was in Maastricht, aan de Lage Kanaaldijk, een rubberverwerkende fabriek gevestigd, de Rubberfabriek Holland, en deze produceerde ook fietsbanden welke ze verkocht onder de merknaam “Radium”. In 1937 ging die fabriek failliet, waarop BRI de boedel overnam, waarbij vooral de reeds bekende merknaam een rol speelde. De naam Radium verving sindsdien geleidelijk de merknaam Walram en tooit sindsdien ook de schoorsteen van de fabriek. Het aantal medewerkers groeide van aanvankelijk een dertigtal naar ongeveer 1.600 in de jaren 60 van de 20e eeuw. In 1959 werd Radium overgenomen door Vredestein. De bandenproductie ging steeds meer over naar schuimrubberproductie en naar recycling van rubber. Het nog steeds bestaande bedrijf Rubber Resources in de Beatrixhaven is hier een uitvloeisel van. Aan de andere kant van het Noorderbrugtracé is het bedrijf Vita Talalay nog actief. Zij zijn voortgekomen uit Radium Foam en maken matrassen.